Oινοποιία Παρπαρούση
ΕΛΛΑΔΑ – ΠΑΤΡΑ, ΑΧΑΪΑ – 2020
Δοκιμή ιδιοσυγκρασιακών κρασιών μέσα στο αγρόκτημα της οικογένειας, με τη Δήμητρα και την Εριφύλη Παρπαρούση. Ένα Κτήμα βγαλμένο από το παρελθόν, στην καρδιά της Πάτρας, με σταφύλια, κρασιά, αποστάγματα αλλά και παθιασμένους ανθρώπους.

Η φήμη της Οινοποιΐας Παρπαρούση και των κρασιών της στους απανταχού Έλληνες και ξένους οινόφιλους φαίνεται να είναι αρκετά μεγαλύτερη από ό,τι δικαιολογεί το απόλυτο μέγεθος της ετήσιας παραγωγής των 100.000 φιαλών. Πρόκειται για ένα παλιό, καταξιωμένο Κτήμα που φέρει τον αέρα της αστικής Πάτρας, με την σχετική αρχοντιά της επί δεκαετιών εντοπιότητας.

Ένα μικρό μεν σε παραγωγή οινοποιείο, του οποίου όμως τα κρασιά σερβίρονται συχνά στα επίσημα δείπνα του Προεδρικού Μεγάρου, δείχνοντας στους υψηλούς καλεσμένους της χώρας ένα υψηλό δείγμα της οινικής κουλτούρας της Πάτρας και κατά συνέπεια της Ελλάδας.

Τις αδελφές Εριφύλη και Δήμητρα Παρπαρούση τις συναντούσα στις Εκθέσεις και σε κάθε ευκαιρία δοκίμαζα τα κρασιά τους. Ήταν όμως πλέον καιρός να τις γνωρίσω καλύτερα και στο χώρο τους ώστε να μου διηγηθούν από κοντά την ιστορία της οικογένειας, του αγροκτήματος και των κρασιών τους. Έτσι, ένα μεσημέρι μιας Πέμπτης του Ιουλίου βρέθηκα στο Κτήμα τους στο Προάστιο της Πάτρας, μια περιοχή που παλιά λεγόταν Μποζαΐτικα και η οποία πενήντα χρόνια πριν καλυπτόταν από απέραντα αμπέλια. Το αγρόκτημα Παρπαρούση σε πείσμα των καιρών παραμένει αγρόκτημα, παρά το γεγονός ότι η αστική δόμηση και η πόλη το έχουν κυκλώσει. Όταν μπει κανείς στο Κτήμα έχει την αίσθηση ότι μεταφέρεται όχι μόνο εκτός Πάτρας αλλά και εκτός εποχής. Σκυλιά, παγώνια, κότες και κόκορες και άλλα οικόσιτα ζώα, μαζί με ένα γέρικο άλογο, αποτελούν στοιχεία του μαγευτικού σκηνικού.

Στο προαύλιο του αγροκτήματος της Οινοποιΐας Παρπαρούση

Η Δήμητρα και η Εριφύλη με καλωσορίζουν με χαμόγελο. Μια βόλτα στο όμορφο Κτήμα είναι αυτό που χρειάζομαι για να ξεμουδιάσω από την οδήγηση. Η όαση από δέντρα που προσφέρουν φυσικές σκιές αποτελεί μια αναζωογονητική ανάσα στην κάψα του καλοκαιριού. O μικρός αμπελώνας των δεκαπέντε στρεμμάτων στο Κτήμα της Πάτρας είναι αφιερωμένος αποκλειστικά στο μικρόρωγο λευκό Μοσχάτο (Muscat Blanc à Petits Grains) και τα σταφύλια του προορίζονται αποκλειστικά για το μοναδικό επιδόρπιο Μοσχάτο Ρίου Πατρών Παρπαρούση. Ο βασικός αμπελώνας της οικογένειας, επίσης ιδιόκτητος, από όπου προέρχεται η πλειοψηφία της πρώτης ύλης βρίσκεται στον Λάππα της Δυτικής Αχαΐας (συντεταγμένες Google Maps), εκεί όπου ο Κορινθιακός Κόλπος συναντά το Ιόνιο πέλαγος, δημιουργώντας ένα συνεχόμενο μπουγάζι αέρα που δροσίζει τα σταφύλια.

Ο αμπελώνας των 80 στρεμμάτων στον Λάππα, φυτεμένος αρχικά το 1992, απέχει μόλις τρία χιλιόμετρα από τη θάλασσα και γειτνιάζει με 20 στρέμματα από δάση βελανιδιάς. Το έδαφος είναι αμμώδες και σχετικά άγονο, με πετρώματα σε βάθος εξήντα πόντων.

Ποια όμως είναι η οινική ιστορία της οικογένειας Παρπαρούση; Η Δήμητρα και η Εριφύλη ξετυλίγουν το νήμα της προσωπικής τους ιστορίας, την ώρα που μπαίνουμε στο χώρο γευσιγνωσίας, ένα παλιό σπίτι του 1880. Σε αυτό το σπίτι εγκαταστάθηκε η πατρική οικογένεια του πατέρα τους, Θανάση Παρπαρούση με την Μικρασιατική Καταστροφή το 1922. Εκείνος ήταν από τους πρώτους Έλληνες οι οποίοι σπούδασαν οινολογία στην Γαλλία. Μιλάμε για τη δεκαετία του 1960, που σημαίνει ότι βρέθηκε εκεί μετά τον πρωτοπόρο Κουρτάκη αλλά πριν της γνωστής και πολυπληθούς φουρνιάς οινολόγων Γεροβασιλείου, Ρούβαλη, Φακορέλλη, Τσέλεπου, Παπανικολάου κλπ οι οποίοι βρέθηκαν στη Γαλλία αργότερα, την δεκαετία του 1970. Ο Θανάσης Παρπαρούσης λοιπόν ήταν από τους πρώτους που έφερε τεχνολογική και επιστημονική γνώση στην Ελλάδα. Όταν ίδρυσε το οινοποιείο του στην Πάτρα το 1974 εισήγαγε τεχνικές όπως η χρήση ψυχόμενων δεξαμενών για τη ζύμωση των λευκών κρασιών, κάτι που για την εποχή δεν ήταν καθόλου δεδομένο.

Μαζί με την Εριφύλη (αριστερά) και την Δήμητρα Παρπαρούση, κάτω από τον αιωνόβιο πλάτανο
Η είσοδος του Κτήματος, ένας αγροτικός δρόμος με ελιές και αμπέλια εκατέρωθεν
Τα παγώνια κάνουν αισθητή την παρουσία τους
Η καθημερινή τους βόλτα ανάμεσα στα αμπέλια
Έξω από το οινοποιείο της οικογένειας Παρπαρούση
Ένας σύγχρονος κήπος της Εδέμ
Η Εριφύλη επαναφέρει την τάξη με ένα καλάμι
Έξω από τον στάβλο του αλόγου
Το ηλικιωμένο άλογο συνήθως περνάει την μέρα του εντός
Φυσικά δεν λείπουν τα σκυλιά
Πυκνές σκιές εν μέσω θέρους... ότι καλύτερο
Σε αυτή την αλάνα απλώνονται τα σταφύλια για λιάσιμο, για την παραγωγή των ονομαστών τους επιδόρπιων κρασιών

Ο Θανάσης Παρπαρούσης επινόησε τις μόδες της επόμενης δεκαετίας. Πώς αλλιώς εξηγείται το 2011 το λανσάρισμα του Petit Fleur, ενός εξαιρετικά απαλού στο χρώμα, γαστρονομικού ροζέ κρασιού από Σιδερίτη, όταν σχεδόν όλοι οι άλλοι παρήγαγαν τσιχλοφουσκένιες αρωματικές ροζέ βόμβες; Σχεδόν μια δεκαετία αργότερα, η πλειοψηφία των παραγωγών δημιουργεί ροζέ κρασιά σε ανοιχτόχρωμο στυλ, φυσικά έχοντας στο μυαλό την Προβηγκία, αλλά και με το Petit Fleur ως κρασί αναφοράς. Επίσης, τοπικές Πατρινές ποικιλίες όπως Σιδερίτης, Μαυροδάφνη και Μοσχάτο υπήρξαν εδώ και χρόνια στην πρώτη γραμμή της παραγωγής της οινοποιίας, συνεπικουρούμενες από το Ασύρτικο και το Αγιωργίτικο. Συνεπώς μιλάμε για κρασιά με μια καθολικά ελληνική ποικιλιακή σύνθεση, από έναν από τους πρώτους Έλληνες οινολόγους που διδάχθηκαν στη Γαλλία την οινοποίηση του Chardonnay και του Cabernet Sauvignon. Άλλη μια επιλογή που σήμερα ασπάζεται η πλειοψηφία της εξαγωγικής οινικής Ελλάδας.

Έχει ενδιαφέρον ότι οι τρεις γνωστότερες ροζ/γκρι ποικιλίες της Ελλάδας (Ροδίτης, Σιδερίτης, Μοσχοφίλερο) κατάγονται όλες από την Πελοπόννησο.

Οι δύο πρώτες από την Αχαΐα, η τρίτη από την Αρκαδία. Η πρώτη οινοποιείται σχεδόν αποκλειστικά ως Blanc de Gris (λευκό από γκρι), ενώ ο Σιδερίτης και το Μοσχοφίλερο δίνουν αμφότερα και ροζέ κρασιά, είναι όψιμες ποικιλίες και μαζεύονται μέσα στον Οκτώβριο. Εικάζεται ότι ο Σιδερίτης έχει πάρει το όνομά του από τις πολύ χονδρές φλούδες που διαθέτει.

Τα οκτώ υπέροχα κρασιά της δοκιμής
Δοκιμάζοντας το Ταώς, μια ξηρή Μαυροδάφνη αξιώσεων
Το σημειωματάριο γέμισε και πάλι με αρώματα, γεύσεις και εντυπώσεις
Άρωμα αστικής, παλιάς Πάτρας
Όπως το παγώνι εντυπωσιάζει ανοίγοντας την βεντάλια της ουράς του, έτσι και το Ταώς εντυπωσιάζει με τις αργές εναλλαγές των διαφορετικών του αρωμάτων
Κροκάλες μέσα στα αμμώδη εδάφη του αμπελώνα του Λάππα, εκεί όπου παλιά βρίσκονταν η κοίτη του ποταμού
Αλλουβιακές αποθέσεις αλλά και άμμος, χαλίκια και πετρώματα που έφερε ο παλιός ποταμός, θαμμένα στο υπέδαφος του σημερινού αμπελώνα
Δύο μονοποικιλιακά τσίπουρα από Σιδερίτη και Μαυροδάφνη με το όνομα Πνεύμα έκλεψαν την παράσταση
Το απόσταγμα οίνου (brandy) της οικογένειας, ένα από τα ευγενέστερα και πολυπλοκότερα της Ελλάδας
Μετά το τέλος της γευσιγνωσίας επισκεφτήκαμε τον χώρο παραγωγής
Το κελάρι με τα βαρέλια
Η εμφιαλωτική μηχανή του οινοποιείου

Όλα τα κρασιά ξεκινούν τις ζυμώσεις αυθόρμητα και εμβολιάζονται στην πορεία ώστε να ολοκληρωθεί η ζύμωση επιτυχώς. Δεν χρησιμοποιούνται καθόλου χημικά λιπάσματα, παρά μόνο οργανικό κομπόστ (κοπριά). Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια η πρώτη ύλη προέρχεται αποκλειστικά από ιδιόκτητους αμπελώνες, χωρίς καμία περαιτέρω αγορά σταφυλιών. Το οινοποιείο εξάγει το 55% της παραγωγής του με κύριες αγορές τις ΗΠΑ, Καναδά και Ευρωπαϊκή Ένωση. Κανένα κρασί δεν παρέχει επιφανειακές αρωματικές ευκολίες, ούτε επιδιώκει τον εύκολο εντυπωσιασμό. Είναι κρασιά εσωστρεφή και ιδιοσυγκρασιακά, που απευθύνονται σε ένα μάλλον ώριμο κοινό.

Δοκίμασα οκτώ επιλεγμένα κρασιά και μοιράζομαι μαζί σας τις σημειώσεις μου.

01
Τα Δώρα του Διονύσου 2019
100% Σιδερίτης

Θερμή αίσθηση στο στόμα με τροπικά αρώματα, μπανάνα και ελαφρώς οξειδωτικό χαρακτήρα. Μέτρια (-) οξύτητα, μέτριο σώμα, μέτριο (-) αλκοόλ 12,5%, μέτρια επίγευση.

Ετήσια παραγωγή 15.000 φιάλες

02
Petit Fleur 2019
100% Σιδερίτης

«Βάλτου μέσα λίγο Αγιωργίτικο να του φτιάξεις το χρώμα» φώναξε ένας συνάδελφος στο λανσάρισμα του κρασιού το 2011 στο Οινόραμα. Ακούγεται αστείο σήμερα, την εποχή των ανοιχτόχρωμων ροζέ. Τέσσερα έως πέντε διαφορετικά περάσματα από το αμπέλι χρειάζονται ώστε να συλλεχθούν όσα τσαμπιά έχουν πάρει ροζ χρώμα, τα πιο εκτεθειμένα στον ήλιο, για την παραγωγή αυτού του ροζέ κρασιού -τα υπόλοιπα κατευθύνονται στο λευκό Δώρα Διονύσου. Εκχύλιση 12 ωρών πριν τη ζύμωση ώστε να αποκτήσει ένα διακριτικό ροζ χρώμα. Αυστηρή, ορυκτή μύτη με αρώματα lime και μέτρια οξύτητα, μέτριο σώμα, μέτριο (-) αλκοόλ 12,5% και μέτρια (+) επίγευση. Αρκετά ευέλικτο στο τραπέζι, μπορεί να υποστηρίξει ένα ολοκληρωμένο γεύμα από μόνο του. Η ετικέτα απεικονίζει μια φωτογραφία του φύλλου του Σιδερίτη που κατά τη διάρκεια του τρύγου τον Οκτώβριο έχει αποκτήσει ένα ερυθρωπό χρώμα.

Ετήσια παραγωγή 12.000 φιάλες

03
Assyrtiko 2019
100% Ασύρτικο

Ένα Ασύρτικο δεξαμενής με έξι μήνες sur lie και αρώματα από λεμόνι, εσπεριδοειδή, ορυκτότητα και νότες από θειάφι. Μέτρια (+) οξύτητα, υψηλό αλκοόλ 14,5%, γεμάτο σώμα και μέτρια (+) επίγευση. Πελαγίσια ψάρια, όστρακα και φρούτα της θάλασσας θα σταθούν ισάξια δίπλα στο πολύ όμορφο κρασί το οποίο παλιά ονομαζόταν Δώρα Διονύσου Cava.

Ετήσια παραγωγή 10.000 φιάλες

04
Νεμέα Επιλεγμένος Reserve 2014
100% Αγιωργίτικο

Πόσοι παραγωγοί κυκλοφορούν σήμερα Νεμέα εξαετίας; Νομίζω δύο, με τον Παρπαρούση τον έναν εξ αυτών. Η πρώτη ύλη από το Γυμνό Νεμέας και η εξάχρονη παλαίωση έχουν αποτέλεσμα ένα εντυπωσιακά πολύπλοκο κρασί. Πολυδιάστατη μύτη από κόκκινα φρούτα, βύσσινα, κεράσια, γη, χώμα, ποτ πουρί, δέρμα και καπνό. Υψηλή οξύτητα, υψηλές τανίνες, μακρά επίγευση. Χρήση γαλλικών δρύινων βαρελιών, 40% καινούριων και 60% χρησιμοποιημένων. Ένα κρασί-ύμνος στη Νεμέα, από μια οικογένεια της Πάτρας.

Ετήσια παραγωγή 6.000 φιάλες

05
Παρπαρούσης Limited Edition 2016
95% Αγιωργίτικο, 3% Μαυροδάφνη, 2% Μαυράθηρο, Μαυροτράγανο και λοιπά Μαυρούδια

Η Οινοποιΐα Παρπαρούση γιορτάζει τα 45 χρόνια της κυκλοφορώντας ένα κρασί από την εσοδεία του 2016, χαρμάνι κυρίως Αγιωργίτικου από το Γυμνό Νεμέας με τη μικρή συμμετοχή άλλων ερυθρών ποικιλιών. Πολύ εντυπωσιακή μύτη από βύσσινα, κεράσια, γραφίτη και ορυκτές νότες. Χαρακτηριστική πυκνότητα φρούτου που φαίνεται και στο στόμα με μέτρια (+) οξύτητα, μέτριες (+) ώριμες τανίνες και μακρά επίγευση που αφήνει μια αίσθηση ιωδίου και brandy. Ωρίμανση για δύο χρόνια σε γαλλικά δρύινα βαρέλια, 40% καινούριων και 60% χρησιμοποιημένων.

Ετήσια παραγωγή 4.000 φιάλες

06
Ταώς 2017
100% Μαυροδάφνη

Ταώς είναι η Αρχαία Ελληνική ονομασία του παγωνιού. Όπως το παγώνι ανοίγει τα φτερά του και εντυπωσιάζει με την πολύχρωμη φτερωτή βεντάλια του, έτσι και το Ταώς Παρπαρούση, μια υπέροχη, ξηρή Μαυροδάφνη, εντυπωσιάζει με τις αργές εναλλαγές των διαφορετικών του αρωμάτων: κόκκινα και μαύρα φρούτα, φυτικά και βοτανικά αρώματα. Αλλά και στο στόμα είναι υποδειγματικό, με απόλυτη ισορροπία μεταξύ οξύτητας και τανινών και μακρά επίγευση. Ωρίμανση για δύο χρόνια σε γαλλικά δρύινα βαρέλια, 40% καινούριων και 60% χρησιμοποιημένων και εμφιάλωση χωρίς φιλτράρισμα. Μια οινολογικά δύσκολη ποικιλία με τάση προς την αναγωγή, η οποία όμως μπορεί να δώσει εντυπωσιακά αποτελέσματα όταν οινοποιηθεί επιτυχώς, όπως το Ταώς Παρπαρούση.

Ετήσια παραγωγή 6.000 φιάλες

07
Μαυροδάφνη Πατρών Reserve 2003
75% Μαυροδάφνη, 25% Μαύρη Κορινθιακή

Δοκιμάζουμε ένα κρασί δεκαεπτά ετών από την πρώτη εσοδεία κυκλοφορίας του. Πρώτη ύλη από έναν ενιαίο συνεργαζόμενο αμπελώνα στην Καλλιθέα Αχαΐας, σε υψόμετρο 350 μέτρων. Ελαφρώς υπερώριμη συγκομιδή σταφυλιών, έναρξη της αλκοολικής ζύμωσης και διακοπή της με ενίσχυση με απόσταγμα οίνου από Μαυροδάφνη. Δεκαέξι χρόνια παλαίωση σε βαρέλια τρίτης χρήσης και παλιότερα, χωρητικότητας 225lt και 500lt. Το αποτέλεσμα είναι πολυεπίπεδο με αρώματα από σταφίδα, brandy, κόκκινα φρούτα, ποτ πουρί, Christmas cake, αποξηραμένα σύκα και αμύγδαλα. Πλούσιο στόμα με γλύκα, μέτρια (+) οξύτητα, μέτριες τανίνες, υψηλό αλκοόλ 19% και όμορφη επίγευση. Καρυδόπιτες, τιραμισού και πιάτα σοκολάτας θα απογειώσουν την γευστική εμπειρία.

Ετήσια παραγωγή 15.000 φιάλες (500ml)

08
Μοσχάτο Ρίου Πατρών 2016
100% Μοσχάτο Λευκό (Muscat Blanc à Petits Grains)

Το Ρίο Πατρών έχει πια χτιστεί. Η λιλιπούτεια πλέον ΠΟΠ ζώνη είναι σχεδόν Μουσειακή, αφού ο μοναδικός παραγωγός που κάθε χρόνο παράγει μια μικρή ποσότητα (22 εκατόλιτρα) ΠΟΠ Μοσχάτο Ρίο Πατρών είναι η Οινοποιεία Παρπαρούση. Τρύγος, λιάσιμο για επτά ημέρες, σπάσιμο. Το γλεύκος είναι παχύρευστο σαν μέλι και ζυμώνει σε ανοξείδωτες δεξαμενές χωρίς καθόλου ενίσχυση. Εκρηκτικά αρώματα από κυδώνι, γλυκό λεμόνι, μέλι, κερήθρα, βερίκοκο, ροδάκινο, χαμομήλι και γλυκό σταφύλι. Μέτρια οξύτητα, μέτριο αλκοόλ 12%, πολύ έντονα αρώματα στόματος και μακρά διάρκεια. Πίνεται παγωμένο και συνδυάζεται πανέμορφα με λευκά επιδόρπια.

Ετήσια παραγωγή 4.500 φιάλες (500ml)

Το χρώμα δεν λείπει από το αγρόκτημα

Η εξαιρετικά ενδιαφέρουσα γευσιγνωσία έκλεισε με τη δοκιμή του αποστάγματος «Απόσταγμα Οίνου Παλαιωθέν» με αλκοολικό τίτλο 40%. Είναι ένα μοναδικό brandy που λανσαρίστηκε τη δεκαετία του 1980 και προκύπτει από απόσταξη κρασιού της ποικιλίας Σιδερίτης με δεκαετή παλαίωση σε δρύινα βαρέλια.

Η Οινοποιΐα Παρπαρούση εστιάζει στην ουσία και όχι σε πρόσκαιρους εντυπωσιασμούς. Έχει χτίσει το κοινό της, παράγει μοναδικά κρασιά διαφορετικών στυλ και γεύσεις που προσθέτουν πλούτο, ένταση και ενδιαφέρουν στο κρασί της Πελοποννήσου αλλά και της Ελλάδας. Είμαι σίγουρος ότι τα κρασιά τους, με την αυθεντικότητα και τον ιδιαίτερο χαρακτήρα τους θα συνεχίσουν να σερβίρονται στα προεδρικά δείπνα για πολλά χρόνια ακόμα, ενώ παράλληλα θα συνεχίσουν να εξιτάρουν κάθε ανήσυχο οινόφιλο.

Οινοποιία Παρπαρούση

Αχιλλέως, Πάτρα – Προάστιο,

26442, Αχαΐα

Τ +30 2610 42 03 34

Τ +30 2610 43 86 76

F +30 2610 43 86 76

info@parparoussis.com

www.parparoussis.com

ΕΛΛΑΔΑ
2020
Οινοποιείο Τετράμυθος
ΑΝΩ ΔΙΑΚΟΠΤΟ, ΑΧΑΪΑ
Ατενίζοντας τη θάλασσα από αμπελώνες που κόβουν την ανάσα, σε απότομες πλαγιές, παρέα με τον Πάνο Παπαγιαννόπουλο