Αυτό το μοναδικό χαρμάνι είναι και το πιο δημοφιλές κρασί των Αμπελώνων Αντωνόπουλου, καθώς αποτελεί το 1/3 της συνολικής παραγωγής. Δύο Αχαϊκές ποικιλίες συνευρίσκονται με την διασημότερη λευκή ποικιλία του πλανήτη και δημιουργούν ένα καμβά από λεμόνια, ροδάκινα, πεπόνι, ήπια ανθώδη αρώματα και μια κρεμώδη διάσταση που μάλλον οφείλεται στην δουλειά με τις οινολάσπες. Υψηλή, λεμονάτη οξύτητα με μέτριο (-) αλκοόλ 12% και μέτρια (+) διάρκεια. Ένα κρασί πασπαρτού που δικαίως έχει χτίσει τη φήμη του.
Αμπελώνες Αντωνόπουλου
ΕΛΛΑΔΑ –
ΕΡΥΜΑΝΘΟΣ, ΑΧΑΪΑ –
2020
Jeep Safari στους επιβλητικούς αμπελώνες στα Μιχαλέικα και την Αμυγδαλιά, σε υψόμετρο 750 έως 900 μέτρων στον Ερύμανθο Αχαΐας και δοκιμή των συναρπαστικών κρασιών του Κτήματος, με οδηγό το όραμα του Κωνσταντίνου Αντωνόπουλου.
Οι ιστορικοί και ανεκτίμητοι για το σύγχρονο ελληνικό κρασί Αμπελώνες Αντωνόπουλου γεννήθηκαν μέσα από τα σπλάχνα της Achaia Clauss από ένα πείσμα, μια δημιουργική φλόγα που έκαιγε μέσα στην ψυχή του Κωνσταντίνου Αντωνόπουλου. Με ποια αφορμή; Για ποιο λόγο; Πώς και πότε γεννήθηκε το Οινοποιείο που γέννησε κρασιά-ορόσημα όπως η Άδολης Γης, o Άναξ, η Ιδιωτική Συλλογή και το Γεροντόκλημα Ρεματιάς;
Ο Γουσταύος Κλάους πέθανε το 1908 και για τα επόμενα δέκα χρόνια την Achaia Clauss διοικούσαν οι στενοί συνεργάτες του Γερμανού φιλέλληνα. Από το 1918 στην μετοχική σύνθεση εισήχθη η Οικογένεια Αντωνόπουλου, οικογένεια με μεγάλη οικονομική επιφάνεια λόγω ενασχόλησης με την παραγωγή σταφίδας. Πρώτος Πρόεδρος της Εταιρείας ο Βλάσης Αντωνόπουλος, γνωστός και από τη δράση του ως βουλευτής στην κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου. Από το 1927 και μετά η οικογένεια Αντωνόπουλου αποκτά κυρίαρχο μετοχικό και διοικητικό ρόλο στην Εταιρεία. Εξήντα χρόνια μετά, την δεκαετία του 1980, η Achaia Clauss είχε πλέον μετατραπεί σε έναν τεράστιο οινικό γίγαντα. Μια βιομηχανία που παρήγαγε εκατομμύρια φιάλες, πολλούς κωδικούς και ένα πολυπληθές διοικητικό σχήμα του οποίου ο φέρελπις Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος, εγγονός του Βλάση Αντωνόπουλου, αποτελούσε μέλος.
Όμως στον Κωνσταντίνο Αντωνόπουλο δεν ταίριαζε αυτό το κοστούμι. Είχε στο μυαλό του ένα διαφορετικό όραμα τόσο για την ποιότητα και τον χαρακτήρα των κρασιών, όσο και για τον ρόλο του ιδίου. Ήθελε να αποκτήσει τον πρωταρχικό ρόλο σε ένα δικό του project το οποίο θα αντικατόπτριζε την αισθητική, την κουλτούρα και τις φιλοδοξίες του.
Το μαγευτικό αμπελοτόπι της Αμυγδαλιάς που επισκεφτήκαμε βρίσκεται στα 900 μέτρα
Το 1987 λοιπόν, ίδρυσε τους Αμπελώνες Αντωνόπουλου, διατηρώντας βέβαια τη θέση του ως μέλος της Achaia Clauss μέχρι το 1993. Η φιλοσοφία που τον έκανε γνωστό μέσα από αυτό το φιλόδοξο εγχείρημα ήταν η παραγωγή φινετσάτων κρασιών περιορισμένης παραγωγής από ορεινούς αμπελώνες. Το οινοποιείο είχε αρχικά εγκατασταθεί στο Βασιλικό Αχαΐας, δεκατρία χιλιόμετρα από το κέντρο της Πάτρας, σε υψόμετρο 130 μέτρων, ενώ η πρώτη ύλη προερχόταν από τα 90 στρέμματα της περιοχής και από ενοικιαζόμενα αμπέλια σε ψηλότερα υψόμετρα.
Το φινετσάτο στυλ των κρασιών Αντωνόπουλου, με εστίαση στην ποιοτική πρώτη ύλη, ήταν πολύ μπροστά από την Ελλάδα της δεκαετίας του 1990 και o παραγωγός θεωρείται ένας από τους στυλοβάτες της ποιοτικής επανάστασης του κλάδου. Σύντομα το εγχείρημα αγκαλιάστηκε από ένα πιστό και απαιτητικό κοινό το οποίο ακολουθεί το οινοποιείο μέχρι σήμερα.
Θέλοντας να γνωρίσω καλύτερα τις λεπτομέρειες πίσω από αυτό τον σπουδαίο παραγωγό, ήρθα σε επαφή με τους ανθρώπους της δημιουργικής του ομάδας. Αρχικά, είχα τη μεγάλη χαρά και τιμή να γνωρίσω τον Περικλή Μπαλτά. Εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι ο κ. Μπαλτάς αποτελεί μια ζωντανή εγκυκλοπαίδεια τόσο της Achaia Clauss όσο και του Αντωνόπουλου. Πέραν των γνώσεών του όμως, ακόμα σημαντικότερη είναι η σπάνια αγάπη με την οποία επενδύει τα λόγια του για την ιστορία και το όραμα των δύο οινοποιείων. Ο κύριος Περικλής με έφερε σε επαφή με τον επικεφαλής Οινολόγο Σωτήρη Καραγιάννη -με τον οποίο είχαμε συναντηθεί πολλάκις και σε Εκθέσεις παλιότερα- αλλά και τον επίσης οινολόγο Στάθη Αργυρόπουλο, ο οποίος είχε την ευγένεια να με ξεναγήσει στους συγκλονιστικούς αμπελώνες από τους οποίους προέρχεται η πρώτη ύλη από την οποία παράγονται τα κρασιά υπό το brand των Αμπελώνων Αντωνόπουλου, μέσα στην καρδιά του Ερύμανθου.
Το αρχικό μας ραντεβού ήταν στην Καστροπολιτεία της Achaia Clauss. Από εκεί χρειάστηκαν παραπάνω από 50 λεπτά οδήγησης μέσα από ελικωτούς δρόμους στην καρδιά του Ερύμανθου για να φτάσουμε με το Στάθη στο Λεόντιο Αχαΐας, στα λεγόμενα Δεμέστιχα. Πάνω από το 70% της παραγωγής προέρχεται από αυτούς τους ορεινούς αμπελώνες. Συγκεκριμένα:
– Αμυγδαλιά (στίγμα Google Maps) > 90 στρέμματα
Το μαγευτικό αμπελοτόπι της Αμυγδαλιάς που επισκεφτήκαμε (κεντρική φωτό, πηγή: akvineyards.com) βρίσκεται στα 900 μέτρα. Παρότι είναι καλοκαίρι, απολαμβάνουμε το δροσερό, συνεχές αεράκι που πνέει συνεχόμενα στον πανέμορφο αμπελώνα των 90 ιδιόκτητων στρεμμάτων. Το πρώτο κομμάτι του αμπελώνα είναι φυτεμένο με Chardonnay, τα σταφύλια του οποίου κατευθύνονται στο θρυλικό Άναξ (70% από την Αμυγδαλιά, 30% από τα Μιχαλέικα). Ανεβαίνοντας το λόφο συναντάμε τις ποικιλίες Cabernet Sauvignon, Sauvignon Blanc, Syrah, Μοσχάτο και την τοπική λευκή Λαγόρθι. Τα εδάφη είναι κυρίως πετρώδη και αργιλοπηλώδη με ποσοστά άμμου. Κάθε χειμώνα ο συγκεκριμένος αμπελώνας καλύπτεται από χιόνι και πάγο. Την περίοδο της επίσκεψής μας είχε προγραμματιστεί ξεφύλλισμα για καλύτερο αερισμό των φυτών προς αποφυγή ασθενειών, κρατώντας όμως αρκετό φυλλικό τοίχωμα για να προστατεύονται τα σταφύλια κάτω από τη σκιά.
– Μιχαλέικα (στίγμα Google Maps) > 110 στρέμματα
Σε απόσταση μόλις τριών χιλιομέτρων βρίσκεται ο αμπελώνας στα Μιχαλέικα, με κυρίως αργιλοαμμώδη εδάφη. Εδώ καλλιεργούνται οι ποικιλίες Chardonnay, Μοσχοφίλερο, Ζακυνθινό, Μαλαγουζιά, Αθήρι, Θραψαθήρι και Ρομπόλα. Βρισκόμαστε στα 750 μέτρα, ο αμπελώνας είναι μεγαλύτερος αλλά και πιο επίπεδος από αυτόν της Αμυγδαλιάς και είναι επίσης πανέμορφος.
Το υπόλοιπο περίπου 25% της πρώτης ύλης προέρχεται από 20 στρέμματα στο Βασιλικό και άλλα 55 στρέμματα συνεργαζόμενων παραγωγών οι οποίοι καλλιεργούν υπό την καθοδήγηση των γεωπόνων της Εταιρείας.
Είναι χρήσιμο να δούμε κάποια χρονικά ορόσημα του brand Αντωνόπουλος:
1987 – Ιδρύονται οι Αμπελώνες Αντωνόπουλου από τον Κωνσταντίνο Αντωνόπουλο. Η πρώτη ύλη προέρχεται από ενοικιαζόμενους ημιορεινούς και ορεινούς αμπελώνες ενώ η οινοποίηση γίνεται σε ενοικιαζόμενο χώρο στην Πάτρα.
1990 – Ενεργοποιείται συμβόλαιο 20 ετών για μίσθωση αμπελώνων στο Βασιλικό Αχαΐας. Ξεκινά η φύτευση 90 στρεμμάτων στην περιοχή.
1994 – Ένα τραγικό αυτοκινητιστικό ατύχημα κόστισε στον Κωνσταντίνο Αντωνόπουλο τη ζωή του. Η Οικογένεια Αντωνόπουλου εμπιστεύεται την Εταιρεία στον Γιάννη Χαλικιά, ιδιοκτήτη της Εταιρείας Διανομής κρασιών Santa Maura. Το εμπορικό προφίλ του νέου ιδιοκτήτη επεκτείνει την τοποθέτηση του brand σε πολλά σημεία μέσω του δικτύου διανομής του. Με καταγωγή από τη Λευκάδα, ο Χαλικιάς εντόπισε επιλεγμένα ορεινά αμπελοτόπια του νησιού και συμφώνησε με ντόπιους καλλιεργητές την προμήθεια σταφυλιών της τοπικής Λευκαδίτικης ποικιλίας Βερτζαμί. Με σταφύλια από τη Λευκάδα και οινοποίηση από την ομάδα του Αντωνόπουλου στο Βασιλικό, προέκυψαν φανταστικά μονοποικιλιακά κρασιά από Βερτζαμί (Γεροντόκλημα Βερτζαμί) αλλά και χαρμάνια με το Merlot καλλιεργημένο στην Αχαΐα (Γεροντόκλημα Βερτζαμί – Merlot).
2000 – Με την υποφαινόμενη κλιματική αλλαγή να είναι πλέον ορατή, ξεκίνησαν οι φυτεύσεις πολύ ψηλότερα, κοντά στα Δεμέστιχα Αχαΐας (χωριό Λεόντιο, υψόμετρα Αμπελώνων 750-900 μέτρα). Στόχος είναι να μεταφερθεί εκεί η κυρίως παραγωγή των σταφυλιών σε δέκα χρόνια, όταν θα λήξει το leasing στο Βασιλικό.
2008 – Ολοκληρώθηκαν οι κύριες φυτεύσεις στο Λεόντιο (Μιχαλέικα και Αμυγδαλιά) από όπου προέρχεται πρωτίστως πλέον η πρώτη ύλη.
2010 – Λήξη του leasing για τους αμπελώνες στο Βασιλικό. Μόνο ένας μικρός ιδιόκτητος αμπελώνας στο Βασιλικό χρησιμοποιείται ακόμα σε μικρή κλίμακα (20 στρέμματα). Την ίδια χρονιά λήγει η εκμίσθωση του οινοποιείου στο Βασιλικό. Η παραγωγή των κρασιών Αντωνόπουλος μεταφέρεται στις εγκαταστάσεις της Achaia Clauss, σε ξεχωριστές αίθουσες και με τη διακριτή φιλοσοφία του brand Αντωνόπουλος.
2012 – Η Εταιρεία αγοράστηκε από τον Νίκο Καραπάνο*, τον από το 1997 ιδιοκτήτη της Achaia Clauss.
* Η κόρη του είναι η Όλγα Καραπάνου Crawford MW, η πρώτη Ελληνίδα Master of Wine
2020 – Οι Αμπελώνες Αντωνόπουλου, δυνατότεροι από ποτέ, συνεχίζουν να συναρπάζουν με όχημα τις νέες φυτεύσεις, τις συνεχές αναζητήσεις στην οινοποίηση, τη δυνατή ομάδα με επικεφαλής τον Σωτήρη Καραγιάννη και το επιχειρηματικό πνεύμα του Νίκου Καραπάνου.
Επιστρέφοντας στις εγκαταστάσεις της Achaia Clauss, δοκιμάσαμε αρχικά στο προαύλιο τα λευκά και ροζέ κρασιά του brand Αντωνόπουλος με την όμορφη θέα στο λιμάνι της Πάτρας. Στη συνέχεια μεταφερθήκαμε στο κελάρι για τη δοκιμή των ερυθρών. Μοιράζομαι μαζί σας τις σημειώσεις μου για όλα τα κρασιά.
01
Άδολη Γης 2019
65% Λαγόρθι, 20% Chardonnay, 15% Ροδίτης
02
Μακριά Ράχη 2018
60% Μοσχάτο, 40% Riesling
Ακόμα ένα πρωτότυπο χαρμάνι από δύο εκ διαμέτρου αντίθετες ποικιλίες που όμως συνδυάζονται πολύ όμορφα. Και οι δύο ποικιλίες καλλιεργούνται στον αμπελώνα της Αμυγδαλιάς στα 900 μέτρα. Πολύ διαφορετικά τα τερπένια στα σταφύλια των βουνών, συνεπώς έχουμε ένα Μοσχάτο πιο διακριτικό, με φίνα λεμονάτα αρώματα κίτρου και τριαντάφυλλου. Το Riesling μάλλον ευθύνεται για την υψηλή οξύτητα, ενώ την εικόνα συμπληρώνουν το μέτριο (-) αλκοόλ 12% και η μέτρια (+) επίγευση.
03
Ορφικός Οίνος 2018
70% Αθήρι, 30% Ρομπόλα
Οι νησιωτικές ποικιλίες του Αιγαίου (Αθήρι) και του Ιονίου (Ρομπόλα) καλλιεργούνται στον Ερύμανθο Αχαΐας και χαρίζουν ένα ακόμα πρωτότυπο blend. Πολύ όμορφη μύτη με τσακμακόπετρα, λεμόνι, ορυκτότητα και λίγη ανθικότητα μάλλον από το Αθήρι. Πολύ όμορφο στόμα με υψηλή οξύτητα, όμορφα χωνεμένη στο κρασί χάρη στην αρωματική του συμπύκνωση, μέτριο (-) αλκοόλ, μέτριο σώμα και μέτρια (+) διάρκεια.
04
Μαλαγουζιά 2019
100% Μαλαγουζιά
Πρώτη ύλη κυρίως από τον ιδιόκτητο αμπελώνα στα Μιχαλέικα (800 μέτρα), που συμπληρώνεται με Μαλαγουζιά από συνεργαζόμενους ημιορεινούς αμπελώνες στα 300 μέτρα. Με αυτό τον τρόπο συνυπάρχει η αυστηρότητα με την εκφραστικότητα, με την πρώτη φυσικά να υπερτερεί. Λεμόνια, βότανα, χαμομήλι και ροδάκινο σε μια πολύ ισορροπημένη, ευγενή ισορροπία. Συγκρατημένη οξύτητα -συνεπές χαρακτηριστικό της ποικιλίας- με μέτριο όγκο, κρεμώδες στόμα και μέτρια (+) επίγευση. Μια Μαλαγουζιά περισσότερο ουσίας παρά εντυπώσεων, γεγονός που τελικά κερδίζει τις εντυπώσεις.
05
Ιδιωτική Συλλογή Αντωνόπουλου 2019
100% Chardonnay
Το Chardonnay δεξαμενής των Αμπελώνων Αντωνόπουλου είναι μάλλον και το κορυφαίο τους, πάνω ακόμα και από το θρυλικό βαρελάτο Άναξ. Το 70% της πρώτης ύλης προέρχεται από τους αμπελώνες σε Αμυγδαλιά και Μιχαλέικα (750-900 μέτρα) και 30% από πεδινούς αμπελώνες. Κλασικά αρώματα Chardonnay: ροδάκινο, βερίκοκο, πεπόνι, ορυκτότητα, ζύμες αλλά και υψηλή οξύτητα, όγκος, δύναμη, πλούτος. Αλκοόλ στο 14% και μακρά επίγευση. Ακόμα νεαρό και πολλά υποσχόμενο.
06
Επιλογές Κωνσταντίνου Riesling 2019
100% Riesling
Μόλις 500 φιάλες είναι ικανές να δώσουν μια ικανοποιητική, καταφατική απάντηση στο ερώτημα εάν το Riesling μπορεί να καλλιεργηθεί επιτυχώς σε μια ζεστή χώρα όπως η Ελλάδα. Ναι, αν το καλλιεργούν οι άνθρωποι των αμπελώνων Αντωνόπουλου σε έναν αμπελώνα όπως αυτός της Αμυγδαλιάς στην καρδιά του Ερύμανθου, στα 950 μέτρα. Νεαρό και ως εκ τούτου ακόμα κλειστό, με αρώματα από λεμόνια, lime, grapefruit και λίγες ανθικές νότες. Στο στόμα η οξύτητα θα ξυρίσει τα ούλα κάθε ανυποψίαστου, ενώ μοναδικός τρόπος να το αντιμετωπίσεις είναι βάζοντας δίπλα του πιάτα από sashimi, καρπάτσιο ψαριών και άλλες τροφές της θάλασσας με έντονο το στοιχείο του ιωδίου. Συγκρατημένο αλκοόλ 12,5% και μακρά επίγευση.
07
Ορεινά Κτήματα 2019
100% Μοσχοφίλερο
Τί γίνεται όταν το Μοσχοφίλερο παραμένει στην Πελοπόννησο αλλά αντί για τους Αρκαδικούς αμπελώνες μεταφέρεται στους Αχαϊκούς αμπελώνες σε παρόμοια υψόμετρα; Πρώτη ύλη αποκλειστικά από τα Μιχαλέικα στα 750 μέτρα, με ένα πολύ διαφορετικό αποτέλεσμα στο ποτήρι μας. Πολύ πιο μοσχάτο άρωμα, με μπαχαρένια αρώματα και ελάχιστα άνθη. Υψηλή οξύτητα, μέτριο σώμα, μέτρια (+) επίγευση.
08
Άδολη Γης Ροζέ 2019
60% Syrah, 40% Cabernet Sauvignon
Ένα εμπορικό, ημίξηρο ροζέ κρασί, μάλλον παλιάς μόδας που όμως σίγουρα έχει το δικό του πιστό κοινό. Οι 6-8 ώρες εκχύλισης του χαρίζουν ένα πιο σκούρο χρώμα από το συνηθισμένο Provence στυλ αλλά και αρωματική πληθωρικότητα. Κεράσια, βύσσινα, σταφύλια και ζαχαρωμένα φρούτα θα ξεπηδήσουν από το ποτήρι. Αν πάντως βάλετε δίπλα τηγανητά spring rolls ή πικάντικα πιάτα Ασιατικής κουζίνας, θα τελειώσετε τη φιάλη πριν το καταλάβετε.
09
Μορφέας 2017
100% Μαυροδάφνη
Πρώτη ύλη από αμπέλια σε υψόμετρο 300 μέτρων στο Σαραβάλι Αχαΐας, κοντά στο Κάστρο της Achaia Clauss. Μια δύσκολη ποικιλία, ειδικά όταν οινοποιείται ως ξηρό κρασί, που εδώ καταφέρνει και χαρίζει πυκνά κόκκινα και μαύρα φρούτα, βύσσινα, φυτικότητα, μέντα και μαύρο πιπέρι. Υψηλή οξύτητα, μαλακές τανίνες και επίγευση με άρωμα βύσσινου. Μέτρια (+) επίγευση.
10
Γεροντόκλιμα Βερτζαμί – Merlot 2015
55% Βερτζαμί, 45% Merlot
Κρασί ράτσας, αυθεντικό και πολύπλοκο. Για το μισό περίπου κρασί οινοποιούνται σταφύλια της ποικιλίας Βερτζαμί από παλιά αμπέλια της ορεινής Λευκάδας, ενώ το Merlot προέρχεται από την Αχαΐα. Πληθωρικά αρώματα από κόκκινα και μαύρα φρούτα, μια ελαφρά και διακριτική φυτικότητα, λίγη ορυκτότητα, γραφίτης. Το υψηλό αλκοόλ 14% και το γεμάτο στόμα ισορροπεί η υψηλή οξύτητα που θυμίζει λευκό κρασί δημιουργώντας ένα πολύ drinkable σύνολο.
11
Cabernet Νέα Δρυς 2015
80% Cabernet Sauvignon, 20% Cabernet Franc
Τα δύο διάσημα Cabernet του Bordeaux καλλιεργούνται στον Ερύμανθο και οινοποιούνται με ωρίμανση 28 μηνών σε δρύινα βαρέλια, κατά 30% καινούρια -παρόλο που το όνομα του κρασιού είναι ‘Νέα Δρυς’. Cassis, μαύρα κεράσια, μαύρο πιπέρι, φραγκοστάφυλο, πολύ έντονη φυτικότητα (πράσινη πιπεριά). Υψηλή οξύτητα, υψηλές τανίνες, υψηλό αλκοόλ 15%, συμπύκνωση, πλούτος και μακρά επίγευση.
Με τον chief οινολόγο Σωτήρη Καραγιάννη (κέντρο) και τον Περικλή Μπαλτά (δεξιά)
Η εμπειρία μου στο οινοποιείο και τους αμπελώνες των Αμπελώνων Αντωνόπουλου με έκανε οινικά πιο πλούσιο. Πίσω από τα υπέροχα κρασιά με το σήμα του Αντωνόπουλου κρύβονται μοναδικοί αμπελώνες, δημιουργικό ταλέντο, παθιασμένοι οινοποιοί και αγάπη για τη γη της Αχαΐας. Πάνω από όλα όμως κρύβεται το άσβεστο όραμα του Κωνσταντίνου Αντωνόπουλου που ακόμα λειτουργεί σαν φάρος, δείχνοντας το δρόμο προς το μέλλον.
Αμπελώνες Κ. Αντωνόπουλου
Αμπελώνες // Λεόντιο Αχαΐας, Ερύμανθος
Οινοποιείο // Achaia Clauss, Πετρωτό Πάτρας, 26500 Πάτρα
Τ +30 2694061447
ΕΛΛΑΔΑ
2020
Oινοποιία Παρπαρούση
ΠΑΤΡΑ, ΑΧΑΪΑ
Δοκιμή ιδιοσυγκρασιακών κρασιών μέσα στο αγρόκτημα της οικογένειας, με τη Δήμητρα και την Εριφύλη Παρπαρούση