Κτήμα Καρανίκα
ΕΛΛΑΔΑ – ΑΜΥΝΤΑΙΟ – 2015
Συναντάμε τον Laurens Hartmann-Καρανίκα και την Anette van Kampen του Κτήματος Καρανίκα στο οινοποιείο τους στην περιοχή του Αμυνταίου Φλωρίνης και δοκιμάζουμε Ξινόμαυρο Αμυνταίου μόνο του και σε χαρμάνια, αλλά και αφρώδη κρασιά παγκόσμιας κλάσης από Ξινόμαυρο και Ασύρτικο.

Η Ελλάδα είναι μια χώρα που έχει συνδεθεί ποικιλοτρόπως σε εγχώριες και ξένες συνειδήσεις με τα αμέτρητα νησιά της, τις δαντελωτές της παραλίες, τη ζέστη και την ξενοιασιά των θερινών διακοπών. Και πράγματι κλιματολογικά είναι μια κατά βάση ζεστή χώρα, γεγονός που εξασφαλίζει την σωστή ωρίμανση των σταφυλιών. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως το πλήθος των κρύων περιοχών της χώρας που χαρίζουν σε αυτά λεπτότητα και φινέτσα.

Το κρύο προκύπτει είτε λόγω υψομέτρου σε ορεινές περιοχές έστω και αν αυτές βρίσκονται νότια, όπως στην Πελοπόννησο, είτε λόγω μεγαλύτερου γεωγραφικού πλάτους όπως στη Θράκη, τη Δράμα, την Καβάλα και το Αμύνταιο Φλωρίνης.

Το Αμύνταιο βρίσκεται σε απόσταση 40 μόλις χιλιομέτρων από τα σύνορα με το FYROM, σε μια ηπειρωτική περιοχή με δροσιά σχεδόν όλες τις εποχές του χρόνου. Το κλίμα συμβάλει στην παραγωγή κομψών κρασιών περισσότερο κέντρο-Ευρωπαϊκού και λιγότερο μεσογειακού στυλ, με φινετσάτα αρώματα άγουρων φρούτων, φυσικές δροσιστικές οξύτητες και συγκρατημένο αλκοόλ. Εμείς αποφασίσαμε να επισκεφτούμε την περιοχή και το Κτήμα Καρανίκα στη Βεγόρα, τον κορυφαίο ίσως παραγωγό αφρωδών κρασιών στην Ελλάδα για να μάθουμε περισσότερα. Μας υποδέχθηκαν οι δύο ιδιοκτήτες του Κτήματος Καρανίκα, ο Laurens (Λόρενς) Hartmann-Καρανίκα και η Anette (Ανέτ) van Kampen, καθώς και ο γιός τους Joris (Γιόρις). Ασυνήθιστη η ιστορία τους, αλλά άκρως ενδιαφέρουσα.

Ο Laurens μας εξηγεί τις μεθόδους παραγωγής των κορυφαίων αφρωδών του Κτήματος
Τα αναλόγια (pupitres) στα οποία τοποθετούνται τα αφρώδη κρασιά ώστε να προκληθεί καθίζηση των ζυμών προς το πώμα και να απομακρυνθούν αργότερα
Ο ανοιχτός οινοποιητής που χρησιμοποιείται στα κόκκινα κρασιά του Κτήματος. Σε όλα τα ερυθρά γίνεται εκχύλιση με τη μέθοδο εμβάπτισης (pigeage) με το χέρι.
Στο στρογγυλό σαν στέρνα, βιοδυναμικό κελάρι του Κτήματος. Εδώ επικρατεί υγρασία 90% χωρίς όμως υπόγεια μούχλα, καθώς το κελάρι είναι χτισμένο με πέτρα, άμμο και ασβέστη και όχι μπετόν. Αποτέλεσμα η μείωση χρήσης SO2 κατά 80%.
Φιάλες Karanika Brut Rose καθώς εξελίσσεται η δεύτερη ζύμωση και πριν τοποθετηθούν στο αναλόγιο για riddling
Ο Laurens κάνοντας riddling, γυρίζοντας δηλαδή με το χέρι τις φιάλες, μέθοδος που εφαρμόζεται πολύ σπάνια πλέον ακόμα και στη Σαμπάνια
Στη γευστική δοκιμή
Το οροπέδιο του Αμυνταίου παρέχει ιδανικές συνθήκες για παραγωγή εξαιρετικών κρασιών
Δοκιμάζοντας με τον Laurens Hartmann-Καρανίκα
Τα ήσυχα (μη αφρώδη) κρασιά της δοκιμής
To παλιό τούρκικο νόμισμα που βρέθηκε κατά την καλλιέργεια του παλιού αμπελώνα για το Ξινόμαυρο Παλαιά Κλήματα 2011
Ανακίνηση των ζυμών του αφρώδους, φέρνει στο μυαλό κάποιο Christmas Snow Ball

Η Ελληνίδα μητέρα του Laurens βρέθηκε στην Ολλανδία για σπουδές και εκεί γνώρισε τον πατέρα του Laurens, τον κ. Hartmann. Η Anette από την άλλη, είναι Ολλανδή και από τους δύο γονείς. Όταν γνωρίστηκαν, εργάστηκαν σε διάφορες εκδοτικές Εταιρείες στην Ολλανδία και κάποια στιγμή αποφάσισαν να αλλάξουν ριζικά τον τρόπο ζωής τους παίρνοντας μια γενναία απόφαση: να ασχοληθούν αποκλειστικά με την παραγωγή κρασιού υψηλής ποιότητας. Για αρκετά χρόνια εκπαιδεύτηκαν ως οινολόγοι και αμπελουργοί, μέχρι που έφτασε η ώρα να ριζώσουν κάπου και να ξεκινήσουν την ενεργό δράση.

Στις επιλογές τους ζύγισαν περιοχές όπως η Γερμανία και η Αυστραλία αλλά τελικά με δεδομένη την μισή ελληνική καταγωγή του Laurens και την αγάπη τους για το Ξινόμαυρο, αποφάσισαν να εγκατασταθούν στην Βόρειο Ελλάδα και το Αμύνταιο Φλωρίνης.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η οικογένεια δεν είχε σχέσεις με την περιοχή, η εγκατάστασή τους εκεί ήταν μια καθαρά συνειδητή επιλογή. Το όνομα ‘Κτήμα Καρανίκα’ προέκυψε από το επίθετο της μητέρας του Laurens (Καρανίκα), και προτιμήθηκε καθώς οι δημιουργοί του ήθελαν να φέρει ελληνικό όνομα. Ένα Κτήμα που παράγει κρασιά από 43 περίπου στρέμματα ιδιόκτητων αμπελώνων με βασικές ποικιλίες το Ξινόμαυρο, το Ασύρτικο και τη Λημνιώνα.

Η οικογένεια καλλιεργεί αποκλειστικά βιολογικά και βιοδυναμικά, ενώ δεν διορθώνει ποτέ οξύτητες ή τανίνες στο οινοποιείο. Προσπαθούν να πάρουν το τέλειο δυνατό σταφύλι ώστε να κάνουν τις ελάχιστες δυνατόν οινολογικές παρεμβάσεις. Ο Laurens κυνηγάει τα παλιά αμπέλια, αφού ο λιγοστός και συμπυκνωμένος καρπός τους χαρίζει στο κρασί δύναμη, όγκο και διάρκεια. Φτάνοντας στο στρογγυλό σαν στέρνα, βιοδυναμικό κελάρι του Κτήματος αντικρύζει κανείς τα βαρέλια παραταγμένα κυκλικά. Εδώ η υγρασία φτάνει το 90% χωρίς όμως υπόγεια μούχλα, καθώς το κελάρι είναι χτισμένο με πέτρα, άμμο και ασβέστη και όχι μπετόν με αποτέλεσμα τη μείωση χρήσης θειώδους κατά 80%.

Μετά την καθιερωμένη βόλτα στο οινοποιείο, καταλήξαμε στο τραπέζι της γευστικής δοκιμής όπου δοκιμάσαμε επτά κρασιά. Μοιράζομαι τις σημειώσεις μου για τρία εκ των τεσσάρων συνολικά αφρωδών:

01
Karanika Brut Cuvée Spéciale NV
100% Ξινόμαυρο

Η σημαία του οινοποιείου, το λευκό αφρώδες κρασί με την παραδοσιακή μέθοδο παραγωγής που προβλέπει δεύτερη ζύμωση στη φιάλη. Νεανική μύτη από εσπεριδοειδή, πράσινο μήλο, lime και πυρηνόκαρπα φρούτα που μπλέκονται με κομψές, αυτολυτικές νότες brioche, φρυγανιάς και λεπτών ζυμών. Επίμονος αφρισμός, υψηλή οξύτητα, μεγάλη διάρκεια και ηπειρωτικό νεύρο! Remuage (γύρισμα φιαλών) αποκλειστικά με το χέρι και αρίθμηση για κάθε φιάλη. Σας συμβουλεύω για όσες φιάλες αποκτήσετε να αφήσετε τις μισές στο κελάρι σας για τρία τουλάχιστον χρόνια, καθώς το κρασί αυτό ευνοείται από το χρόνο.

02
Karanika Brut Rose 2015
100% Ξινόμαυρο

Εξαιρετικά ελκυστική αλλά όχι υπερβολική μύτη από γλυκά κόκκινα φρούτα, φράουλα και κεράσι με επίμονο αφρισμό και υψηλή οξύτητα που ισορροπεί ιδανικά με τα λίγα παραπάνω γραμμάρια υπολειπόμενων σακχάρων. Ιδανικό κρασί για να συνοδεύσει prosciutto, καβουροσαλάτες, όστρακα και αστακούς.

03
Karanika Brut Prestige 2014
60% Ασύρτικο, 40% Ξινόμαυρο

Κάθε οίκος Σαμπάνιας ονομάζει την πιο σπάνια και εκλεκτή Σαμπάνια του Prestige cuvée. Cristal, Siècle, Dom Pérignon, Cuvée Sir Winston Churchill μερικά μόνο από τα θρυλικά ονόματα. Έτσι και το Domaine Karanika έχει τη δική του Prestige cuvée που μάλιστα προέρχεται από χαρμάνιασμα της σπουδαιότερης ίσως ελληνικής λευκής ποικιλίας Ασύρτικο με την –πάλι ίσως- σπουδαιότερη ερυθρή, το Ξινόμαυρο. Πιο πολύ μπισκοτένια μύτη, brioche, lees, ζυμάρι, μαγιά, ξηροί καρποί και πυρηνόκαρπα φρούτα όπως ροδάκινο και βερίκοκο. Αρκετά μεγαλύτερη έμφαση στη δομή και λιγότερο στο φρούτο, μάλλον εξαιτίας της 12μηνης παραμονής στις οινολάσπες, αλλά και της ζύμωσης του Ασύρτικου σε βαρέλι. Στόμα στογγυλό, βουτυρένιο με υψηλή αλλά πλήρως ισορροπημένη οξύτητα. Μέσα σε αυτό το ποίημα παραγωγής 2.000 φιαλών κρύβεται ένας πραγματικός δυναμίτης! Μια πιθανή τριετής παλαίωση θα δέσει και θα ισορροπήσει το κρασί ακόμα περισσότερο, συμβάλλοντας σε επιπλέον στρώματα πολυπλοκότητας.

Βάσει αποτελέσματος, ο Laurens και η Anette δικαιώθηκαν για την επιλογή τους να εγκατασταθούν και να δημιουργήσουν στο Αμύνταιο. Παράγουν μοναδικά κρασιά, με τα αφρώδη τους να συγκρίνονται ήδη με τα καλύτερα σε διεθνές επίπεδο. Μάλιστα η οικογένεια κομίζει πολύ μεγαλύτερες αξίες από την απλή παραγωγή κρασιών: είναι από τους πιο ενθουσιώδεις υποστηρικτές της βιωσιμότητας, της προστασίας του περιβάλλοντος, της βιολογικής παραγωγής αλλά και της μείωσης εκπομπών του CO2. Μακάρι αυτές οι έννοιες να μπουν στο καθημερινό λεξιλόγιο όλων των Ελλήνων οινοπαραγωγών και να θεωρούνται από όλους μας αυτονόητες.

Ευχαριστούμε τον Laurens, την Anette και τον Joris για την εξαιρετική φιλοξενία τους, το πείσμα, την τόλμη αλλά και τα κρασιά που μας χαρίζουν.

* Update άρθρου που αρχικά δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Grape (τεύχος #4, σελίδες 46-47)

Το Κτήμα Καρανίκα βρίσκεται στη Βεγόρα, μόλις 40 χιλιόμετρα από τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας με τη Βόρεια Μακεδονία

Κτήμα Καρανίκα

1ο Χλμ Λεβαίας- Βεγόρας

532 00 Αμύνταιο Φλώρινας

Τ: +30 69 45 326267

Laurens@karanika.com

www.karanika.com

 

 

ΕΛΛΑΔΑ
2015
La Tour Melas
ΑΧΙΝΟΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ
Κορυφαία ελληνικά κρασιά από ανθρώπους με σιγουριά για την κατάκτηση των πιο απαιτητικών οινικών κορυφών