Το Κτήμα Κυρ-Γιάννη με δύο οινοποιεία στη Δυτική Μακεδονία, οινική κουλτούρα δεκαετιών, τεχνολογίες αιχμής, μοναδική δουλειά στο αμπέλι, καινοτόμο marketing και πολυάριθμο και έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί αναμφίβολα ένα καθαρόαιμο άλογο στην κούρσα του ελληνικού κρασιού. Το Κτήμα ιδρύθηκε το 1997 όταν ο Γιάννης Μπουτάρης, σημερινός Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, αποφάσισε να αυτονομηθεί της ιστορικής οικογενειακής Εταιρείας «Μπουτάρης Οινοποιητική» της οποίας την τύχη ανέλαβε αποκλειστικά ο αδελφός του Κωνσταντίνος. Ο Γιάννης Μπουτάρης, κατά κόσμο «Κυρ-Γιάννης» κράτησε στην κατοχή του τον μαγευτικό αμπελώνα στο Γιαννακοχώρι Ημαθίας στη ζώνη της Νάουσας χτίζοντας εντός του Κτήματος το νέο οινοποιείο, ενώ επέκτεινε την παραγωγή του και στην φέρουσα εξαιρετικές οινικές προοπτικές ζώνη του Αμυνταίου. Εμείς, θέλοντας να έχουμε συνολική εικόνα της δουλειάς του Κτήματος επισκεφθήκαμε και τα δύο οινοποιεία σε Αμύνταιο και Νάουσα (Γιαννακοχώρι), με επισκέψεις στα αντίστοιχα κοντινά αμπελοτόπια.
Οινοποιείο Αμυνταίου
Ξεκινάμε την εξερεύνησή μας έχοντας διανυκτερεύσει στο γραφικό Νυμφαίο. Η διαδρομή από τον Αετό μέχρι τον Άγιο Παντελεήμονα είναι πεδινή. Μια περιοχή που είναι πασίγνωστη για τα ορυχεία λιγνίτη που εκμεταλλεύεται η ΔΕΗ παράγοντας ρεύμα για ολόκληρη την Ελλάδα στο εργοστάσιο της Πτολεμαΐδας. Από το Αμύνταιο και μετά όμως το σκηνικό αλλάζει. Αμπέλια, ακακίες, λίμνες και πουλιά συνθέτουν ένα γαλήνιο, ηπειρωτικό σκηνικό σε υψόμετρο 650 μέτρων. Η περιοχή του Αμυνταίου, μια από τις κορυφαίες οινικές ΠΟΠ ζώνες της Ελλάδας, φημίζεται για το Ξινόμαυρο το οποίο εδώ είναι πιο λεπτό και ελαφρύ από αυτό της Νάουσας. Ιδανικές όμως είναι οι συνθήκες και για παραγωγή λευκών, ροζέ και εξαιρετικών αφρωδών κρασιών. Φτάνοντας στον Άγιο Παντελεήμονα Φλωρίνης, το πιο σημαντικό οινικό χωριό της ζώνης ΠΟΠ Αμύνταιο, διακρίναμε το οινοποιείο Αμυνταίου της Κυρ-Γιάννη κοντά στις όχθες της λίμνης Βεγορίτιδας, στη σκιά των βουνών Βίτσι και Καϊμακτσαλάν ή Βόρρας, το τρίτο ψηλότερο βουνό της Ελλάδας. Το οινοποιείο αυτό αγοράστηκε το 1996 και πολύ έξυπνα χαρίζει το όνομα στη βασική σειρά κρασιών του οινοποιείου: Παράγκα. Φτάνοντας, γνωριζόμαστε με το νεαρό οινολόγο Βασίλη Μυλωνά ο οποίος αναλαμβάνει να μας ξεναγήσει στο οινοποιείο αλλά και στους αμπελώνες Ντρούμο και Σαμαρόπετρα.
Στο Αμύνταιο η Κυρ-Γιάννη παράγει 900.000 φιάλες κρασιού το χρόνο, δηλαδή περίπου το 75% της συνολικής παραγωγής του. Η πλειοψηφία τους είναι εμπορικά κρασιά γρήγορης κατανάλωσης, αλλά και όλα τα λευκά, τα αφρώδη και ροζέ τους παράγονται εδώ. Αντίθετα στο Γιαννακοχώρι όπου οινοποιούνται οι reserve ετικέτες του Κτήματος. Στο οινοποιείο του Αμυνταίου παράγονται όλα τα αφρώδη, λευκά και ροζέ τους κρασιά: Ακακίες sparkling, Παράγκα sparkling, Παράγκα λευκή, Σαμαρόπετρα, Τέσσερις Λίμνες, Ντρούμο, Πάλπο και οι ροζέ Ακακίες, ενώ από ερυθρά η ερυθρή Παράγκα και η Καλή Ρίζα.
Ολόκληρη η ζώνη περικλείεται από τέσσερις λίμνες: Βεγορίτιδα, Πετρών, Ζάζαρη και Χειμαδίτιδα και χαρίζουν το όνομα στο ομώνυμο λευκό κρασί. Μετά από μια σύντομη βόλτα στο οινοποιείο, ο Βασίλης μας οδήγησε στο αμπέλι 40 στρεμμάτων με το όνομα ‘Ντρούμο’. Πρόκειται για ένα αμπέλι με 100% Sauvignon Blanc φυτεμένο το 1989, κάτι που το καθιστά το πιο παλιό Sauvignon στην περιοχή. Η φύτευση του Sauvignon και γενικά των λευκών ποικιλιών στο Αμύνταιο εμπνεύστηκε πρώτα από το Γιάννη Μπουτάρη ο οποίος πρώτος πίστεψε στην καλή απόδοση των λευκών σταφυλιών σε μια κρύα περιοχή καθώς το ερυθρό Ξινόμαυρο δεν ωρίμαζε πάντα ιδανικά. Η παραγωγή του Ντρούμο αποτελούσε για χρόνια το καλύτερο συστατικό της λευκής Σαμαρόπετρας, ενώ σήμερα οινοποιείται και κυκλοφορεί ξεχωριστά. Αμέσως μετά επισκεφτήκαμε και τον πιο ψηλό ίσως αμπελώνα της περιοχής (700 μέτρα), την πασίγνωστη ‘Σαμαρόπετρα’ η οποία είναι φυτεμένη με Gewurztraminer, Sauvignon Blanc, Ασύρτικο, Μαλαγουζιά, Ροδίτη και πειραματικό Ξινόμαυρο (διάφορα υποκείμενα με πυκνή φύτευση). Εδώ τα μητρικά εδάφη είναι φτωχά, ασβεστολιθικά στους λόφους, ενώ στον κάμπο είναι επίσης φτωχά αλλά κυρίως αμμώδη, αλλουβιακά, με χαμηλές στρεμματικές αποδόσεις και στις δύο περιπτώσεις.
Από τη γευστική δοκιμή των κρασιών του Αμυνταίου, επιλέγω να σας παρουσιάσω τέσσερα κρασιά:
